احتمال پیروزی نتانیاهو در انتخابات پیش روی اسراییل وجود دارد و لذا شناسایی سناریوی احتمالی وی در قبال ایران اهمیت دارد. نتانیاهو، شیفته و دلباخته شخصیت و سیاست ورزی وینستون چرچیل است و بررسی سیاست وی در خلال جنگ جهانی دوم، موضوع رساله پایان نامه دکتری وی در دانشگاه‌هاروارد همین موضوع بوده و به دفعات جملات چرچیل در سال های جنگ دوم جهانی را در سخنرانی‌های خود تکرار کرده است.
برای بازی‌خوانی تفکر نتانیاهو در برابر ایران، مطالعه سیاست چرچیل در جنگ جهانی دوم، مبنی بر اولویت مطلق وارد کردن آمریکا به جنگ با آلمان و ژاپن بسیار راهگشاست. چرچیل از ابتدای جنگ دوم جهانی، چه بعنوان فرمانده نیروی دریایی و چه بعدتر بعنوان نخست وزیر بریتانیا به هر کاری دست می زد تا آمریکا را وارد جنگ علیه آلمان و ژاپن کند. شدت اقدامات وی به حدی بود که زمانی جوزف کندی (پدر جان اف کندی، رییس جمهور مقتول آمریکا) که سفیر آمریکا در لندن بود، بعد از ملاقات با چرچیل در تلگرافی خطاب به وزارت امور خارجه آمریکا نوشت: این مرد فقط یک اولویت در زندگی اش دارد و آن کشاندن آمریکا به جنگ با دشمنان بریتانیاست و آمریکا باید بسیار مراقب تحریکات جنگ طلبانه وی باشد. همچنین سفیر وقت آمریکا در ژاپن بعد از پایان ماموریتش در توکیو، طی تلگراف دیگری خطاب به وزارت امورخارجه آمریکا نوشته بود حتی اگر کشتی وی در مسیر بازگشت به خانه، مورد حمله احتمالی کشتی‌های ناشناس یا زیردریایی‌های آلمانی قرار گرفت و غرق شد، آمریکایی باید این احتمال را در نظر داشته باشد که این حمله، یک عملیات فریب توسط بریتانیا باشد و آمریکا تحت هیچ شرایطی نباید وارد جنگ با آلمان یا ژاپن شود. چند ماه قبل از آن، چرچیل شخصا طی تلگرافی محرمانه به سفیر بریتانیا در ژاپن که سعی داشت با کمک همین سفیر آمریکا در ژاپن، تنش های میان آمریکا و ژاپن را کاهش دهد، نوشته بود جلوگیری از جنگ بین آمریکا و ژاپن نه جزو وظایف سفیر بریتانیاست و نه در جهت منافع لندن.
نتانیاهو طی سال های گذشته سعی کرده است همین سیاست را در کشاندن آمریکا به جنگ تمام عیار با ایران دنبال کند. وی در اکثر نطق هایش، به ویژه نطق های سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل، همواره ایران را با آلمان نازی دهه سی و چهل میلادی تشبیه کرده و هرگونه مماشات و کاهش تنش آمریکا با ایران (از جمله برجام) را همانند امتیازاتی دانسته است که اروپایی‌ها و آمریکا در اوایل روی کار آمدن هیتلر به وی دادند. وی تنها راه مهار ایران را گزینه نظامی و جنگ دانسته و می داند.
در دوران اوباما، نتانیاهو هر اقدامی‌کرد تا برجام تصویب نشود. از مهمترین دلایل حمایت علنی و بی سابقه نتانیاهو از مت رامنی، رقیب اوباما در سال ٢٠١٢ و سخنرانی ضد اوباما وی در کنگره، جلوگیری از توافق دولت اوباما با ایران بود. در دوره ترامپ هم نتانیاهو نهایت تلاش خود را برای ایجاد درگیری نظامی‌بین ایران و آمریکا انجام داد و در جریان ترور سردار سلیمانی به این هدف نزدیک شد. برای رسیدن به این مرحله، دو اقدام مقدماتی که نتانیاهو در آنها نقش مستقیم داشت عبارت بودند از: اول، تشویق ترامپ به خروج از برجام و دوم، وارد کردن نام ایران به عنوان مسئول اصلی کشتار نیروهای آمریکایی در عراق و خاورمیانه در گزارش های رسمی دولت آمریکا و در نتیجه وارد کردن سپاه به لیست گروههای تروریستی در آمریکا ( اقداماتی که تا پیش از ترامپ تمامی دولت های آمریکا از جمله دولت جرج بوش از آن با جدیت احتراز داشتند).
نتانیاهو بارها در مصاحبه‌هایش تاکید کرده بود که در خروج ترامپ از برجام نقش اصلی را ایفا کرده است و حتی گفته بود هیچ گاه درخواست شخصی از ترامپ برای دو لطف دیگر بزرگ ترامپ برای رژیم اسراییل (یعنی انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس و شناسایی حاکمیت اسراییل بر جولان) نداشته است و تنها و تنها خواسته اش از ترامپ خروج وی از برجام بوده است.
با توجه به مجموعه آنچه گفته شد در صورت نخست وزیری مجدد نتانیاهو، وی در کنار دیگر اقدامات ایذایی و جاری اسراییل علیه ایران (اقدامات خرابکارانه، ترور، تحریک اقوام و گروهها، تحریک همسایگان ایران، ادامه حملات در سوریه و دیگر نقاط و ….)، جلوگیری از به نتیجه رسیدن مذاکرات رفع تحریم ها را در صدر اولویت های سیاست خارجی خود قرار خواهد داد. اگر موفق به این کار نشد و مذاکرات به نتیجه رسید، در دوره رییس‌جمهور بعدی آمریکا همان سناریوهای مرحله بندی شده دوران ترامپ را تکرار خواهد کرد و اگر مذاکرات رفع تحریم ها به نتیجه نرسیده باشد، یک مانع بزرگ را بر سر راه خود نخواهد یافت. شاید به این دلایل است که برای دولت بایدن هم جلوگیری از روی کار آمدن مجدد نتانیاهو یک اولویت واقعی خواهد بود و نتانیاهو برای پیروزی در انتخابات راه ساده ای در پیش نخواهد داشت.
نتیجه این که هرچقدر مذاکرات رفع تحریم ها تسریع شود، کار نتانیاهو به همان نسبت دشوارتر خواهد شد و هر چقدر این روند طولانی تر شود، تحقق سناریوهای نتانیاهو تسهیل خواهد شد. لذا دولت بایدن باید با این ملاحظه بهانه‌های واهی برای نهایی کردن مذاکرات را کنار بگذارد و تصمیمات سیاسی لازم را هر چه سریع تر اتخاذ نماید.
دکتر علیرضا میریوسفی، کارشناس ارشد مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی
(مسئولیت محتوای مطالب برعهده نویسندگان است و بیانگر دیدگاه‌های مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی نیست)