در حالی که  نشست دو روزه مذاکرات صلح اوکراین  با حضور مقامات بیش از سی  کشور در جده در حال انجام است و در واقع نمایندگانی از سراسر جهان در تلاش برای تدوین یک طرح صلح گرد هم آمدند که مقدمات آن در نشست دو ماه پیش دانمارک و دو مرتبه سفر سالیوان به عربستان فراهم شده بود. در این نشست نمایندگان دول صاحب سرمایه و قدرت جمع شده و در میان دعوت‌شدگان، برزیل، هند، ترکیه، ژاپن و آمریکا حضور دارند و از چین نیز که مدت هاست برای طرح صلح خود تلاش می نماید؛ نماینده رئیس جمهور این کشور در اورآسیا حضور دارد. البته اوکراین در این نشست حضور دارد  اما از روسیه دعوت نشده است. وزیر خارجه روسیه در مصاحبه ای در مورد طرح های صلح گفته است هر طرح صلحی باید متضمن تامین حقوق اقلیت روس در شرق اوکراین باشد.

عربستان با برگزاری نشست صلح برای اوکراین به دنبال ترمیم چهره پیشین خود است و در گام نخست هدف اصلی مقامات توافق بر سر بیانیه‌ای مشترک در پایان نشست جده است که راه را برای برگزاری نشست بزرگ صلح  که احتمالا در فصل پاییز برگزار می‌شود؛ همورا می نماید. ریاض از ابتدای منازعه ارتباط خود را با طرفین حفظ نموده و کمک مالی 400 میلیون دلاری با اوکراین نموده است.

لذا مقامات اوکراینی از تصمیم عربستان برای میزبانی این گردهمایی استقبال کرده‌ و تلاش دارند طرح صلح ۱۰ ماده‌ای خود را در این نشست ترویج کنند و ریاض همواره سعی داشته تا نقش میانجی را بین طرفین ایفا کند؛ از یک سو برای بازگرداندن کودکان اوکراینی از روسیه میانجیگری کرده و از سوی دیگر در میانه تماس‌های مستقیم با مسکو تصمیم به کاهش تولید نفت در اوپک پلاس گرفت.

واقعیت این است که نبرد فرسایشی با کمک غرب به اوکراین همچنان ادامه دارد و پنتاگون اعلام داشته که حجم کلی کمک های نظامی ایالات متحده آمریکا به اوکراین از ابتدای کار دولت جو بایدن از مرز 42 میلیارد دلار فرا تر رفته است. در سند منتشر شده در این نهاد نظامی آمده است: «ایالات متحده از ابتدای دولت بایدن در مجموع تعهداتی بالغ بر 42 میلیارد دلار در خصوص حمایت از امنیت برای اوکراین اعلام کرده است.» پیشتر پنتاگون خبر از اختصاص بسته جدید کمک های نظامی‌به اوکراین به ارزش 500 میلیون دلار را اعلام کرده بود. در این بسته به گفته این نهاد، تسلیحات لازم برای حمایت از عملیات ضد حمله اوکراین و تقویت دفاع ضد هوایی و نیز تجهیزات زرهی، تسلیحات ضد تانک و مهمات پیش بینی شده اند. روسیه در واکنش به کمک های غرب  قبلاً یادداشت رسمی را در خصوص ارسال تسلیحات به کشورهای عضو ناتو ارسال نموده بود. سرگئی لاوروف وزیر خارجه فدراسیون روسیه تاکید نموده که هر گونه محموله ای که حاوی تسلیحات برای اوکراین باشد، تبدیل به هدف قانونی برای روسیه خواهد شد. دمیتری پسکوف دبیر رسانه ای رئیس جمهور فدراسیون روسیه نیز اعلام داشته که کشورهای غربی که در حال پمپاژ اسلحه به اوکراین می‌باشند، به موفقیت مذاکرات روسیه و اوکراین کمک نکرده و تاثیر منفی بر این مسئله خواهند داشت.

طبق اعلام وزارت دفاع روسیه تاکنون خسارات و تلفات چشمگیری به شرح ذیل به اوکراین وارد شده است:

در مجموع، 458 هواپیما، 245 بالگرد، 5496 هواپیمای بدون سرنشین، 428 سامانه موشکی پدافند هوایی، 11113 دستگاه تانک و سایر خودروهای زرهی جنگی، 1142 خودروی جنگی مجهز به MLRS، 5746 دستگاه توپخانه صحرایی و غیره در جریان عملیات ویژه نظامی منهدم شده است.

هم چنین از زمان آغاز به اصطلاح ضد حمله در ماه‌های ژوئن و ژوئیه، تلفات اقدامات رزمی، بیش از چهل و سه هزار سرباز بوده است که این رقم شامل مجروحان و مزدوران خارجی که به بیمارستان‌های اوکراین و خارج از کشور منتقل شده‌اند، و همچنین سربازانی که در نتیجه حملات تسلیحات دقیق دوربرد در مناطق عقب کشته شده‌اند، نمی‌شود. هم چنین بیش از چهار هزار و نهصد واحد از انواع سلاح های AFU شامل 26 هواپیما، 9 هلیکوپتر، 1831 تانک و سایر خودروهای جنگی زرهی شامل 25 تانک لئوپارد ساخت آلمان، هفت تانک چرخدار AMX فرانسوی و 21 تانک آمریکایی در خط تماس منهدم شده است. علاوه بر این، تلفات دشمن 747 قبضه توپ و خمپاره صحرایی شامل 76 سامانه توپخانه ای ام 777 ساخت آمریکا و همچنین 84 سامانه توپخانه خودکششی از لهستان، آمریکا، فرانسه و آلمان بود. اسپوتنیک به نقل از نشریه "Valeurs Actuelles" فرانسه نوشته است،‌ تعداد سربازان کشته شده اوکراینی اطلاعات ناخوشایندی برای ولادیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین است. مریادک رافری، در مقاله‌ای  نوشته است: تعداد کشته‌ها همچنان وحشتناک‌ترین راز مخفی رئیس جمهور ولادیمیر زلنسکی است، اگرچه با قضاوت بر اساس تمام داده‌های خارجی، شکی نیست که تعداد کشته‌ها و مجروحان از پایان تابستان به شدت افزایش یافته است"

در آن سوی کارزار و  طبق اعلام رسمی طرف اوکراینی خسارات و تلفات ارتش روسیه به شرح ذیل می‌باشد:

در مجموع، 315 هواپیما، 311 بالگرد، 5506 هواپیمای بدون سرنشین، 459سامانه موشکی پدافند هوایی، 4025دستگاه تانک و سایر خودروهای زرهی جنگی، 8187 خودروی جنگی مجهز به MLRS،  4795  دستگاه توپخانه صحرایی، 18 کشتی جنگی ؛ 1350 موشک ؛ 7275 خودرو نظامیمنهدم  و 245700 نفر کشته و زخمی‌شده اند. از زمان آغاز به اصطلاح ضد حمله در ماه‌های ژوئن و ژوئیه، تلفات  اقدامات رزمی، بیش از سی  هزار سرباز بوده است. این رقم شامل مجروحان که به بیمارستان‌ها منتقل شده‌اند، و همچنین سربازانی که در نتیجه حملات تسلیحات دقیق دوربرد در مناطق عقب کشته شده‌اند، نمی‌شود.

بهر حال مذاکرات صلح نما در جده و نبرد ویرانگر در جغرافیا محدود شرق اوکراین ادامه دارد و معلوم نیست چه زمانی قوه عاقله بر قوه غرور و جهالت فائق خواهد آمد تا جهان و منطقه اورآسیا از شر این قائله که هر زمان می‌تواند به جنگ جهانی تبدیل شود؛ رهایی یابد و فعلا اگر چه در میدان کارزار زورآزمایی سخت و طاقت فرسا شده است ولی در بعد قدرت نرم فشارها بر مسکو افزایش می یابد بویژه که برخی آثار اقتصادی جنگ نیز در امور مدیریتی و حیات اقتصادی روسیه رخ نمایی می نماید البته باید اذعان نمود که اوکراین در بعد اقتصادی و آرامش همه چیز را باخته است.

علی بمان اقبالی زارچ، کارشناس ارشد اورآسیا

 (مسئولیت محتوای مطالب برعهده نویسندگان است و بیانگر دیدگاه‌های مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی نیست)