با گذشت بیش از 34 ماه از جنگ اوکراین همچنان نبرد فرسایشی در جغرافیای جنگ ادامه دارد و در حالی که بیشتر طرف های درگیر در منازعه به دلیل خستگی از تلفات انسانی و هزینه‌های سرسام آور خواهان پایان این جنگ هستند و در غرب آسیا تحولات باصطلاح غافلگیرکننده پایان حاکمیت خاندان اسد بر سوریه را رقم زد؛ بازی هویچ و چماق آمریکا در سایه سیاست آنگلوساکسونی لندن رخ نمایی می‌کند.در همین راستا دولت بایدن طرح جدیدی را ارائه کرده است تا تمام کمک های نظامی 6 میلیارد دلاری خود را به اوکراین قبل از مراسم تحلیف ترامپ ارائه کند. واشنگتن مطمئن است که تا زمان تحلیف دونالد ترامپ در 20 ژانویه 2025، زمان خواهد داشت تا تمام کمک های مالی را به اوکراین برساند. برای تحقق این امر، یک استراتژی ویژه جدید ایجاد شده است. اگر چه جک سالیوان میزان کمک ها را مشخص نکرده و تنها به ارقام صدها هزار گلوله توپ اضافی، هزاران موشک و صدها خودروی زرهی اشاره نموده است . بر اساس این طرح از طرفی واشنگتن باید هر روز 135.55 میلیون دلار سلاح به اوکراین تحویل دهد که بخشی از این تسلیحات نیاز به نوسازی اساسی داشته و فرصت بکارگیری در خطوط نبرد را محدود می نماید و از سوی دیگر تنها چند هفته تا تحویل میلیاردها دلار کمکی که پیش از روی کار آمدن دولت جمهوری خواه تعیین شده باقی مانده است.

نیمه دوم بازی واشنگتن در پاریس در طراحی و رایزنی است که طی آن دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا روز گذشته خواستار آتش بس فوری و مذاکرات برای پایان دادن به درگیری در اوکراین شد که در آن به تعبیر وی صدها هزار نفر به نظر او به طرز مضحکی جان خود را از دست دادند؛ ترامپ افزود: باید فوراً آتش بس برقرار شود و مذاکرات آغاز شود. هم چنین ترامپ در پلتفرم Truth Social خود می نویسد که زندگی‌های بسیاری بیهوده از دست رفته است، بسیاری از خانواده‌ها ویران شده اند و این روند همچنان ادامه دارد، این می‌تواند به چیزی بزرگتر و بسیار بدتر تبدیل شود. به عقیده رئیس جدید کاخ سفید، اوکراین به طرز مضحکی 400000 سرباز و بسیاری غیرنظامی دیگر را از دست داده است و  600000 سرباز روسی در جنگی که هرگز نباید شروع می‌شد و می‌توانست برای همیشه ادامه داشته باشد، زخمی یا کشته شده‌اند. شایان ذکر است که ترامپ در تایید موضعش پس از دیدار روز شنبه خود با زلنسکی در پاریس، با حضور امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه، نوشت: زلنسکی و اوکراین مایلند توافق کنند و به این دوره جنون پایان دهند. زمان اقدام موثر فرا رسیده  است و من ولادیمیر پوتین را خوب می‌شناسم. وقت عمل است. چین می‌تواند کمک کند به هر حال جهان منتظر اقدام عملی است.

ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین به عنوان بازنده اصلی این بحران در کنار روسیه روز یکشنبه پس از دیدار با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا در پاریس،  گفت: خواهان صلحی پایدار برای کشورش است که روسیه ‌نتواند در چند سال آینده آن را با ایجاد یک درگیری جدید از بین ببرد. وی هم چنین در پیامی در تلگرام نوشت ما به صلحی عادلانه و پایدار نیاز داریم، صلحی که روس‌ها نمی‌توانند ظرف چند سال آن را نابود کنند، همانطور که بارها در گذشته انجام داده‌اند. هم چنین مکرون به عنوان طراح دیدار زلنسکی و ترامپ نیز در حاشیه بازگشایی کلیسای نوتردام گفت: وقتی از صلح مؤثر با روسیه صحبت می‌کنیم، قبل از هر چیز باید از تضمین‌های صلح مؤثر صحبت کنیم. واقعیت این است که ولادیمیر زلنسکی قبلا مخالف هرگونه سازش با ولادیمیر پوتین بوده است،  به‌ویژه به دلیل مشکلاتی که سربازانش در جبهه با آن‌ها روبرو هستند در ماه‌های اخیر موضع خود را ملایم‌تر کرده است.

صدراعظم آلمان که کشورش مهمترین نقش اقتصادی و صنعتی در قاره سبز دارد پس از گفتگو با رئیس جمهور آینده امریکا گفت مطمئن است که می‌توان با دونالد ترامپ در مورد استراتژی مشترک برای اوکراین به توافق رسید وی در مصاحبه با  رسانه‌ ها گفت: اصل راهنمای من این است که هیچ چیز بدون نظر مردم اوکراین نمی‌تواند تصمیم‌گیری شود. لذا با رئیس جمهور آینده آمریکا مفصل صحبت کرده و تیم ما در حال تبادل نظر مستقیم با مشاوران امنیتی ترامپ است. شولتز افزود:  مهم این است که تلفات انسانی به زودی پایان یابد و استقلال و حاکمیت اوکراین تضمین شود. بر کسی پوشیده نیست که اوکراین به عنوان یک موضوع اصلی در مبارزات انتخابات زود هنگام آلمان که پس از فروپاشی ائتلاف دولتی سه جانبه شولتس، روی داد ،مطرح است. فردریش مرز، رهبر اپوزیسیون محافظه‌کار، که موقعیت خوبی برای جانشینی شولتز به عنوان صدراعظم خواهد داشت، می‌گوید کشورش  باید موشک‌های کروز تاروس را به اوکراین بفرستد. اما شولز با چنین اقدامی مخالف است و می‌گوید که می‌تواند سبب تشدید جنگ باشد. البته اولاف شولتز هفته پیش در جریان یک سفر نادر به کی‌یف از کمک‌های نظامی جدید به اوکراین خبر داد که به گفته او این پیامی‌به ولادیمیر پوتین، رهبر روسیه است که برلین تا زمانی که لازم باشد در کنار کی‌یف خواهد ایستاد.

به نظر می رسد قدرت های بزرگ در مثلث یورآتلانتیک، روسیه و چین در تلاش هستند تا با بهره گیری از ظرفیت خاص ترامپ به تعدادی از بحران‌های هزینه آفرین جهانی از جمله بحران اوکراین و در مرحله بعد خاورمیانه و حتی تعیین تکلیف قفقاز جنوبی و غیره پایان داده و نسخه‌های خاص و توافقی را تجویز نمایند. در این فرایند، موضوع مهم کسب اطلاع از محتوی و نحوه مصالحه و توافقات قدرت های بزرگ و چگونگی تعیین سهم برندگان و بازندگان در  این پازل پیچیده می‌باشد؛ امری که هشیاری کلان سیاست خارجی و دیپلماسی کشورمان را می طلبد تا ایران عزیز در این فرآیند در ردیف متحملین پرداخت هزینه و زیان نباشد.

 علی بمان اقبالی زارچ،  کارشناس ارشد مطالعات اورآسیا

 (مسئولیت محتوای مطالب برعهده نویسندگان است و بیانگر دیدگاه‌های مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی نیست)