جمهوری چک از کشورهای پیشرفته با ترکم چمعیت قابل توجه در مرکز اروپاست که در یک دهه اخیر روند رو به رشد طی نموده و حجم مبادلات خارجی اش از 160 میلیارد یورو به 260 میلیارد یورو با سرانه 26000 یورو تقریبا" بیش از 20 برابر ایران رسیده است و موازنه تجارت خارجی چک 26 میلیارد یورو مثبت می‌باشد. پاول، 61 ساله به عنوان یک نامزد مستقل با حمایت ائتلاف راست میانه در پراگ پیروز شده و  به شدت طرفدار اروپا و ناتو است و از اوکراین در جنگ علیه روسیه حمایت می‌کند. رقیب وی بابیس که از سال 2017 تا 2021 نخست وزیر بود، به عنوان کاندیدای رای دهندگان محرومی‌که از افزایش قیمت ها متاثر شده بودند، وارد کارزار شده و خود را با همسو  با ویکتور اوربان، نخست وزیر مجارستان معرفی می نمود. پتر پاول در دوران کمونیستی وارد ارتش شد، زمانی که پراگ بخشی از پیمان ورشو به رهبری شوروی بود و برای خدمات حفظ صلح در یوگسلاوی سابق در دهه 1990 نشان افتخار دریافت کرد و به فرماندهی ستاد کل چک و فرماندهی یگان‌های ناتو رسید. دوستان و همکاران پاول می‌گویند که آرامش و قاطعیت او در تصمیم گیری، توانایی او در دستیابی به اجماع و مقاومت او در برابر استرس مثال زدنی می‌باشد.

پتر پاول جانشین میلوش زمان، سیاستمدار پرهیاهو خواهد شد که قبل از حمله روسیه به اوکراین، روابط نزدیکی با مسکو داشت. ژنرال سابق با رای دادن در شهر سرنوچک در شمال کشور اعلام کرد که می خواهد رئیس جمهور شایسته این مسئولیت باشد و وعده‌های توخالی نمی دهد و 9 مارس سوگند ریاست جمهوری یاد می نماید البته  نقش وی عمدتاً در جمهوری چک، کشوری  با 10.5 میلیون نفر که عضو اتحادیه اروپا و ناتو است و  رئیس دولت ، رئیس بانک مرکزی و قضات قانون اساسی را تعیین می‌کند و فرمانده عالی ارتش و نیروهای مسلح می‌باشد. وی پس از پیروزی با  ولودیمیر زلنسکی تلفنی صحبت کرد و از حامیان سرسخت پیوستن اوکراین به اتحادیه اروپا می‌باشد . در این تماس رئیس جمهور اوکراین به آقای پاول به خاطر پیروزی انتخاباتی‌اش تبریک گفته  و از مردم چک به خاطر حمایت ثابتشان تشکر کرده و از  رئیس جمهور چک  دعوت نمود  به اوکراین سفر کند.

پاول همچنین طرفدار پذیرش پول رایج یورو و سیاست های آزادی خواهانه افراطی  مانند ازدواج همجنس گرایان است. وی در گردهمایی پایانی انتخاباتی در میدان قدیمی‌شهر پراگ گفت که می‌تواند از منافع سیاسی فراتر رود. او خطاب به جمعیت گفت: «زمانی که در ارتش خدمت کردم، بدون توجه به گرایشات سیاسی به کشور و همه افراد در آن خدمت کردم و می‌خواهم به عنوان رئیس جمهور خدمت کنم. وی گفت: ما همه خواهان دموکراسی، آزادی، مدارا، نجابت، حل مشکلات از طریق همکاری هستیم.

پاول چهارمین رئیس‌جمهور در تاریخ پساکمونیستی کشور خواهد بود که همچنان تحت تاثیر شخصیت اولین رئیس‌جمهور  واسلاو هاول، مخالف سابق ضد کمونیست، یک فعال حقوق بشر است. رئیس جمهور منتخب چک، قبل از انتخابات اعلام کرد که اولین سفر خارجی خود را طبق معمول، به کشور همسایه اسلواکی، که جمهوری چک به همراه آن چکسلواکی را قبل از تجزیه آنها در سال 1993 تشکیل داده بود، انجام خواهد داد و هم چنین تصریح کرد که کشور دوم که او از آن بازدید خواهد کرد اوکراین خواهد بود. انتخاب این رهبر به عنوان طرفدار اوکراین و اتحادیه اروپا مورد استقبال رهبران اروپایی قرار گرفت و جالب این که وی پیامی از رئیس جمهور تایوان، تسای اینگ ون، دریافت کرد تا با وی تماس تلفنی داشته باشد. پاول  در بیانیه‌ای به رادیو عمومی چک گفت که از روابط با تایوان، به عنوان سرمایه‌گذار مهم در جمهوری چک حمایت خواهد کرد. از دیدگاه رئیس جمهور چک ایرادی ندارد که روابط خاص بین  تایوان با کشورش تقویت شود وی گفته  است مطمئناً به نفع ما است که روابط فعال تجاری و شاید علمی‌با تایوان را حفظ کنیم.

این کشور علیرغم افزایش قابل توجه تورم ( رسیدن به 15%) در 2022  همچنان در فرایند رشد قرار داشته و نرخ بیکاری کمتر از 4 درصد می‌باشد و اقتصاد این کشور با سهم 72 درصدی خدمات پویا و رو به جلو می‌باشد و شرکای صادراتی این کشور به ترتیب آلمان ، اسلواکی، لهستان و فرانسه و شرکای اصلی واردات نیز آلمان، چین ، لهستان و اسلواک با سهم بیش از 50 درصدی می‌باشد. به هر حال پیروزی پاول موجب تقویت محور آتلانتیکی در منطقه ویشگراد خواهد شد و موقعیت روسیه را در منطقه تضعیف خواهد نمود شایان ذکر است جمهوری چک از شرکای سنتی و صنعتی ایران در دهه‌های گذشته بوده است ولی در سال های اخیر بدلیل ملاحظات تحریمی حجم مبادلات کاهش یافته است.

 علی بمان اقبالی زارچ، کارشناس ارشد مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی

   (مسئولیت محتوای مطالب برعهده نویسندگان است و بیانگر دیدگاه‌های مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی نیست)