در حالی نزاع اوکراین به سی امین ماه نزدیک می‌شود که صبغه فرسایشی جنگ رنگ جدی به خود گرفته و در میدان نبرد اتفاق تعیین کننده ای که موجب تغییر اساسی در سرنوشت این نبرد نا متقارن و نابودگر باشد، صورت نمی‌پذیرد هرچند طرفین درگیری هر از گاهی از موفقیت های محدود در پیشروی و یا تخریب اساسی زیر ساخت های راهبردی یکدیگر خبر می دهند. از طرفی محور یوروآتلانتیک تمام عیار از اوکراین حمایت می نماید و از طرف دیگر رئیس کرملین چیدمان‌های تداوم جنگ فرسایشی را تکمیل کرده و اقدامات تدارکاتی برای ادامه درگیری تکمیل می‌شود در عین حال که کشورهای مختلف از جمله ترکیه ، چین و برخی دول آفریقایی و آسیایی نیز شانس خود را برای کسب موفقیت در میانجی گری و دستیابی به آتش بس بین کی اف و مسکو دنبال می نمایند. البته تاکنون تلاش های صورت پذیرفته نتیجه ملموسی نداشته است و دلیل اصلی در این سوال نهفته است که آیا طرفین منازعه آمادگی دارند که برای پایان جنگ بین بد و بدتر را انتخاب کنند؟
در راستای تلاش برای صلح ؛ ویکتور اوربان ، در اول جولای 2024 میلادی به عنوان نخست وزیر مجارستان که به مدت شش ماه ریاست دوره ای بلوک اتحادیه اروپا را بر عهده گرفت در سفری پنج روزه، به دیدار ولادیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین در کی اف رفت و در مسکو برای "ماموریت صلح" چند روز قبل از نشست ناتو در واشنگتن با رئیس جمهور روسیه دیدار و گفتگو نمود که بلافاصله مورد انتقاد همکاران خود در اتحادیه اروپا قرار گرفت و هشدار داده شد که وی از طرف اتحادیه اروپا نمایندگی برای گفتگو را ندارد و افزون بر این برخی مقامات اتحادیه با چنین دیداری، ریاست مجارستان بر بروکسل را قبل از شروع واقعی آن پایان یافته می دانند و به نظر آنان اوربان نقش خود خوب را درک نکرده است و بدبینی کشورهای عضو اتحادیه اروپا (در رابطه با ریاست مجارستان بر شورای اتحادیه اروپا) موجه بوده و اقدامات اوربان فقط در مسیر ارتقای منافع بوداپست است. وی همزمان نقش کلیدی در تشکیل اتحاد میهن پرستان برای اروپا را با دیگر ناسیونالیست های راست گرای اروپا داشت .
در مورد دیدار پوتین و اوربان، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت اوربان در مسکو "به هیچ وجه نماینده اتحادیه اروپا نیست". همچنین نخست وزیر فنلاند، پتری اورپو، اطلاعاتی را که در آستانه سفر به مسکو منتشر شد، نگران کننده توصیف کرد. وی در توئیتی نوشت: «سفر وی نشان دهنده تحقیر وظایف ریاست اتحادیه اروپا و تضعیف منافع اتحادیه اروپا است. در عین حال که پاول هاولیچک، محقق انجمن امور بین‌الملل معتقد است که دیدار اوربان سوءاستفاده‌ای است که در خلاء قدرت در بروکسل رخ می‌دهد و تضعیف خطرناک موقعیت مشترک اروپا ارزیابی می‌شود. البته اوربان به نوبه خود، اظهار داشته است که می‌داند مأموریتی برای مذاکره از طرف اتحادیه اروپا ندارد، ولی صلح نمی‌تواند با نشستن روی یک صندلی راحتی در بروکسل برقرار شود چرا که ما نمی‌توانیم بنشینیم و منتظر بمانیم تا جنگ به طور معجزه آسایی پایان یابد. البته دیدار اوربان با زلنسکی نیز دستاورد خاصی نداشته و اساسا دو کشور حتی قبل از بحران اوکراین نیز اختلاف نظرهایی داشته اند در عین حال که رئیس جمهور اوکراین به اوربان به عنوان یک شخصیت پرو روس و از مخالفان کمک اروپا به ارتش کیف اعتمادی کافی ندارد.
موسسه مطالعات جنگ اعلام داشته که ولادیمیر پوتین قاطعانه هرگونه مذاکره آتش‌بس را رد کرده و در عوض خواستار غیرنظامی‌سازی غیرقابل بازگشت اوکراین به عنوان پیش‌شرط چنین توافقی شده است و آن گونه که کارشناسان نظامی می‌گویند پوتین آشکارا خواستار تسلیم موثر اوکراین گردیده است. در نشست سران سازمان همکاری شانگهای (SCO) در آستانه قزاقستان در 4 ژوئیه، پوتین هرگونه چشم انداز مذاکره برای توافق آتش بس را رد کرد. رهبر روسیه بارها غرب را به عنوان شریک مذاکره احتمالی خود برای توافق آتش بس معرفی کرده است تا غرب را به امتیاز دادن در مورد حاکمیت اوکراین وادار کند، اما به همه طرف های میانجی در توافق اوکراین و روسیه دست رد زده است. درخواست پوتین برای غیرنظامی‌کردن اوکراین به عنوان پیش‌شرط آتش‌بس در واقع استراتژی او را نشان می‌دهد. بنابراین پوتین خواستار آن است که اوکراین عملاً قبل از هرگونه آتش بس تسلیم شود. وی این استدلال را داردکه روسیه نمی‌تواند به ارتش اوکراین اجازه دهد از آتش بس برای بازسازی نیروهایش استفاده کند. موسسه مطالعات جنگ (ISW) معتقد است که روسیه از توافق آتش بس برای بازسازی و گسترش ارتش خود برای تجاوزات آتی علیه اوکراین استفاده خواهد کرد و نگرش پوتین نشان می دهد که او مطمئن است که با ادامه پیشرفت در اوکراین به پیروزی خواهد رسید و می‌تواند جنگ فرسایشی را با موفقیت به پایان برد.
جمع بندی: واقعیت این است که مسکو و کی اف وارد باتلاقی شده اند که با گذر زمان خروجی‌های آن کمتر شده و بر هزینه‌های مادی و معنوی طرفین می افزاید و بر کسی پوشیده نیست که همچنان در دوره ریاست مجارستان بر اتحادیه اروپا ، جنگ اوکراین به عنوان مهم ترین چالش بغرنج در دستور کار خواهد بود، جنگی که پیوسته و به صورت روزافزون منابع عظیم مادی و انسانی اروپا و اوکراین هم چنین روسیه را می‌بلعد و بعید است بدون نظر داشت محور لندن – واشنگتن بتوان دورنمای مشخصی از فرجام این منازعه ارائه نمود البته تغییرات در پارلمان اروپا و نتیجه انتخابات پارلمانی در فرانسه و انگلیس حتما بر چگونگی مواجهه اروپا به بحران اوکراین تاثیر بسزایی خواهد داشت.
علی بمان اقبالی زارچ، رئیس گروه مطالعات اورآسیا
(مسئولیت محتوای مطالب برعهده نویسندگان است و بیانگر دیدگاه‌های مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی نیست)