ایران و آسیای مرکزی در آیینه میراث فرهنگی ملموس و ناملموس عصر مغول و ایلخانی در مسیر جاده ابریشم
معرفی: مغول ها و سلسله ی ایلخانی از مهم ترین فرمانروایان قرون وسطی در آسیا بوده اند که در طول تاریخ بر بخش های عمده ایران، آسیای مرکزی و جاده ابریشم حکومت نمودند. این دوره زمانی از جنبههای مختلف حائز اهمیت است: مغول ها در واقع با توسعه ی چین، آسیای مرکزی، ایران و شمال دریای خزر بخش قابل توجهی از جاده ی ابریشم را تصرف نمودند.
ایلخانیان با استقرار مغول ها به قدرت رسیده و قریب به یک قرن بر ایران و بخشی از آسیای مرکزی و قفقاز فرمانروایی نمودند. تحولات این دوره من جمله تعاملاتی که با سرزمینهای همسایه و مردم آن قلمروها صورت پذیرفت از اهمیت والایی برخوردار میباشد.
«پذیرش دیگریها» به عنوان یک مفهوم همواره از جنبههای مختلف بین المللی، فردی و اخلاقی مورد توجه بوده است. در تاریخ ایران و ماوراء النهر، دوره ی ایلخانیان بازه زمانی شناخته شده در پذیرش دیگریها بوده است. بررسی اجمالی دوره مذکور و میزان تحقق اصل شناخت و درک دیگری در این کنفرانس مورد توجه میباشد. علاوه بر این با توجه به تغییر محتوی در مفهوم «میراث فرهنگی» در دهههای اخیر، مسلما درک و شناخت میراث ملموس و ناملموس جوامع مختلف میتواند به گفتگوی بین فرهنگی کمک نموده و احترام متقابل جهت شناخت دیگر ملل را فراهم نماید.
نمونههای وجود زمینههای گفتگو محور در دوره ی ایلخانیان:
- انقلاب در سنت علمی و حرکت به سمت علوم کاربردی نظیر نجوم، ریاضیات و پزشکی پس از یک دوره ویرانگری کامل
- حفظ ارتباط فی ما بین دانشمندان مناطق مختلف جغرافیایی و در عین حال داشتن ایدههای مختلف جهت هموار نمودن شرایط مطلوب برای تولید و باز آفرینی دانش در اشکال مختلف
- تشکیل چرخهها و مناظرات علمی: ایجاد سنت میزبانی از دانشمندان بدون در نظر گرفتن تبعیضاتی نظیر مذهب و قومیت، به عنوان مثال «چرخه الغ بیگ»، «مدرسه بایسنقر»
- ساختار شکنی قوانین ثابت: تلاش های مستمر دانشمندان این دوره جهت بازنگری سنت ها و قوانین لایتغیر، سازماندهی مجدد چرخههای ایدئولوژیک ناکارآمد، احیای علوم در شاخههای غیر دینی
- بازتعریف مفهوم وقف: گسترش دامنه تقسیم منابع و مزایای وقف جهت دانشمندان کشورهای در مسیر راه ابریشم بدون توجه به اولویت های ژئوپلتیک قدرت های پراکنده در راستای گسترش دامنه ی دانش در این مسیر
- بستر سازی جهت گسترش هنر: مرمت بناهای تاریخی، مراکز علمی (رصدخانهها، مدارس، هنرستانها و ...) در راستای شکوفایی میراث فرهنگی ناملموس نظیر چرخههای علمی، فرهنگی و هنری، سنت ها و آیینها
- کلی نگری به تاریخ جهان به عنوان سندی مکمل جهت شناخت خود: باور به این واقعیت که «دیگری» میتواند راهی جهت شناخت «خود» باشد. مثال: کتاب جوامع التاریخ رشیدالدین همدانی که راه را جهت تحقق این امر هموار نمود.
- ایجاد امنیت فراگیر: مغول ها با تشکیل حکومت و برداشتن مرزها و پذیرش جامعیت قلمروهای حکومتی خود به همراه افزایش سفرها در مسیر جاده ابریشم سبب ایجاد فضایی گفتگومحور فی ما بین شرق و غرب گردیده و در واقع نخستین الگوی جهانی سازی را در این دوره زمانی ترسیم نمودند.
- همسان سازی فرهنگی بدون وجود تبعیض و تفکیک باورها ، قومیت ها و...
- نقش آفرینی «دیگریها» بدون وجود تبعیض جنسیتی با پیدایش «خاتونها» و نقش آفرینی ایشان در امور حکومتداری، قضایی، مالیاتی و... دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امورخارجه (IPIS) با حمایت و همکاری موسسه ی بین المللی مطالعات آسیای مرکزی (IICAS) کنفرانس بین المللی مذکور را باحضور پژوهشگران حوزه تمدن و تاریخ برگزار میکند. این همایش با رعایت پروتکل های بهداشتی در خصوص همه گیری کووید 19در تاریخ 11خرداد1401در دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه برگزار میگردد. از کلیه پژوهشگران علاقه مند در این زمینه تقاضا میگردد مقالات خود را در اسرع وقت به دبیرخانه این کنفرانس در تهران ارسال نمایند.
- زمان نهایی ارسال مقاالت: 25 اردیبهشت ماه
- زمان برگزاری کنفرانس: 11 خردادماه 1401
- محل برگزاری : دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل وزارت امور خارجه
- آدرس : نیاوران، خیابان شهید باهنر ، خیابان شهید آقایی
- زبان :فارسی، روسی و انگلیسی
- اطلاعات تماس :ندا رائفی پور - هماهنگ کننده ی علمی واجرایی
- تلفن:00989373325747
- raefipourneda@yahoo.com:الکترونیکی پست