نشست مجازی سهجانبه مشترک مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی (IPIS) و شورای امور بینالملل روسیه (RIAC) و بنیاد بینالمللی ویوکاناندا هند (VIFI) روز چهارشنبه مورخ 14 مهر 1400 برگزار شد.
این نشست با سخنرانی آقایان محمدحسن شیخالاسلامی رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بینالمللی، مجید قافله باشی معاون پژوهشی و مطالعاتی، سید رسول موسوی مدیرکل غرب آسیا، حسین ابراهیمخانی کارشناس ارشد مرکز و بهمن آقارضی سفیر سابق ایران در تاشکند از یکسو و آندری کورتونوف (Andrey Kortunov) رئیس ریاک، آروین گوپتا (Arvind Gupta) رئیس ویوکاناندا و سایر محققان ارشد بنیادهای مذکور از سوی دیگر برگزار شد.
نشست مزبور در قالب سه پنل به پاسخگویی بدین سؤالات اختصاص داشت: 1) منافع روسیه، هند و ایران با توجه به تحولات داخلی در افغانستان و بازتابهای منطقهای چیست؟ آیا فضایی برای همکاری وجود دارد؟2) پیامدهای تحولات اخیر در افغانستان برای دولتهای ثالث (ایالاتمتحده، چین، ترکیه، ...) چیست؟ 3) بحران افغانستان چه تأثیری بر دستور کار سازمان همکاری شانگهای دارد:؟ آیا زمینهای برای یک راهبرد مشترک وجود دارد؟ چه فرصتهایی برای اقدام وجود دارد و خطرات امنیتی چیست؟
مهمترین مباحث مطرحشده در این نشست به شرح ذیل است:
- تحولات افغانستان و به قدرت رسیدن طالبان پیامدهای کوتاهمدت و بلندمدت فراوانی در منطقه و محیط بینالمللی ایجاد کرده است. لذا یکی از راهکارهای اساسی جهت تداوم ثبات و امنیت در منطقه همکاری و تبادل اطلاعات در سطوح مختلف دوجانبه و چندجانبه است. بااینحال باید فارغ از خوشبینی و بدبینی نسبت به تحولات افغانستان به دیدگاههای واقعگرایانه توجه کرد و بر اساس آن عمل نمود.
- سه کشور ایران، روسیه و هند از دیرباز در موضوعات منطقهای و بینالمللی همکاریهای سازندهای در سطوح مختلف انجام دادهاند. این سابقه همکاری میتواند بهعنوان پایهای مستحکم برای تبادلنظر در موضوعات مختلف ازجمله تحولات افغانستان بر اساس منافع مشترک پایهریزی گردد.
- دخالتهای خارجی و خروج غیرمسئولانه ایالاتمتحده و متحدانش یکی از اصلیترین عوامل بیثباتی در افغانستان است. بنابراین رسیدن به صلح و ثبات پایدار در این منطقه مستلزم عدم دخالت کشورهای خارجی از یکسو است و از سوی دیگر دولت آینده در افغانستان نیز با توجه به تنوع جمعیتی و قومی در این کشور باید دولتی فراگیر باشد.
- مجموعهای از مشترکات سه کشور میتواند روند صلح و ثبات در افغانستان را تسریع بخشد. تمرکز بر اجرایی شدن کریدورهای شمال و جنوب و همچنین تقویت پروژههایی نظیر چابهار میتواند کمک شایانی بر توسعه اقتصادی و رفاه مردم افغانستان داشته باشد.