نشست مجازی مشترک مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی (IPIS) و بنیاد تحقیقات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ترکیه (SETA) پیرامون مسائل منطقه ای و بین المللی روز چهارشنبه مورخ 29 بهمن 1399 برگزار شد.
این نشست با حضور آقایان دکتر سید محمدکاظم سجادپور رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین الملل، مجید قافله باشی معاون پژوهشی و مطالعاتی، آقای جلال الدین نمینی، علیرضا بیگدلی و کامبیز شیخ حسنی از کارشناسان دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل و حسن احمدیان استاد دانشگاه تهران از یک سو و آقای برهان الدین دوران (Burhanettin Duran) رئیس هماهنگ کننده SETA، فرهات پرینسی (Ferhat Pirinççi)، هاکی اوگور (Hakkı Uygur)، مراد یسیلتاس (Murat Yeşiltaş) و مراد اصلان (Murat Aslan) از محققان ارشد بنیاد مذکور از سوی دیگر برگزار شد.
نشست مزبور در قالب دو پنل «روابط و همکاری‌های دو جانبه ایران و ترکیه در قفقاز جنوبی» و «دولت جدید در ایالات متحده و آینده برجام» به پاسخگویی بدین سئوالات اختصاص داشت: 1) سناریوهای احتمالی روابط ایران و ترکیه پس از تحولات جدید کدامند؟ چالش ها و فرصت های اصلی پیش رو چیست؟ زمینه‌های بالقوه همکاری‌های دو جانبه اقتصادی بیشتر کدام است؟ 2) نقش کشورهای همسایه قفقاز جنوبی (ایران-ترکیه) در صلح و ثبات این منطقه چیست؟ 3) آخرین تحولات سوریه چیست؟ 4) سناریوها و رویکردهای دولت جدید ایالات متحده در مورد برجام و تحولات ترکیه کدامند؟
مهمترین مباحث مطرح شده در این نشست به شرح ذیل است:
ایران و ترکیه در یک منطقه یکسان حضور دارند و هر بحران و تنشی می‌تواند بر جوامع دو کشور تاثیر گذار باشد. این درک مشترک باعث گردیده است که روابط دو کشور در همه زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی رو به گسترش و توسعه باشد و هیچ مانعی در روابط دو کشور وجود ندارد. به نحوی که از سال 1639 تاکنون شاهد هیچ درگیری نظامی در مرزهای دو کشور نبوده ایم.
در حال حاضر با توجه به تحولات جهانی و منطقه ای فرصت ها و چالش های فروانی در روابط دو کشور ایران و ترکیه در زمینه‌های دوجانبه و چندجانبه وجود دارد. این درحالی است که همکاری دو کشور در روندهای منطقه ای از جمله روند آستانه و یا بحران قره باغ می‌تواند به گسترش صلح و ثبات در منطقه و همچنین ایجاد ترتیبات امنیتی جدید در منطقه بینجامد.
دخالت های قدرت های فرامنطقه ای در منطقه خاورمیانه باعث گردیده است که توازن در این منطقه با چالش مواجه گردد. همکاری ایران و ترکیه می‌تواند در کاهش عدم موازنه راهبردی در منطقه بسیار موثر باشد. همچنین همکاری همه کشورهای منطقه می‌تواند گام بیشتری برای گسترش تعاملات در زمینه‌های اقتصادی، حمل و نقل و انرژی را فراهم نماید.
راهبرد اصلی دولت جدید ایالات متحده آمریکا مبتنی بر بازیابی جایگاه این کشور در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا است. با این حال باید گفت که چارچوب اصلی سیاست خارجی دولت بایدن ، ترامپ زدایی از سیاست خاورمیانه ای آمریکا است. لذا بازگشت به برجام و انجام کلیه تعهدات ذیل این توافق توسط دولت جدید ایالات متحده می‌تواند گام مثبتی در تحکیم ثبات و صلح در منطقه باشد.