نشست برخط ایران و هند با عنوان «ایران و هند: زمینه های همکاری و سناریوهای پیش رو» با همکاری مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی ایران و موسسه تحقیقاتی آبزرور هند روز دوشنبه مورخ 16 تیر ماه 1399 به میزبانی مرکز مطالعات برگزار شد. سخنرانان نشست مزبور شامل آقایان سیدمحمد کاظم سجادپور رییس مرکز مطالعات، سعید خطیب زاده معاون پژوهشی و مطالعاتی مرکز مطالعات، علی چگینی سفیر جهوری اسلامی ایران در هند، محمدحسین بنی اسدی رئیس اداره هند در وزارت امور خارجه، میرمحمود موسوی سفیر سابق ایران در هند و پاکستان، مجتبی روزبهانی کارشناس ارشد مرکز مطالعات، کیهان برزگر رئیس پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه و استاد دانشگاه، محمدرضا رستمی‌کارشناس ارشد مرکز مطالعات، سونجوی جوشی رییس موسسه تحقیقاتی آبزرور، قدم دهارمندرا سفیر هند در ایران، سوشانت سارین پژوهشگر موسسه آبزرور، دیپیکا ساراسوات پژوهشگر ارشد شورای امور جهانی هند، نودیپ سوری و راکش سود پژوهشگران ارشد موسسه آبزرور بودند.
بخش نخست نشست با محوریت بررسی روابط دوجانبه و جهان تحت کرونا به پاسخگویی بدین سوالات اختصاص داشت: 1) سناریوهای احتمالی در روابط ایران و هند در پی تحولات جدید چیست؟ چالش ها و فرصت های پیش روی روابط دوجانبه و نیز حوزه‌های بالقوه جهت افزایش همکاریهای دوجانبه چیست؟ جهان پساکرونا به چه صورت خواهد بود؟ آیا جهان شاهد یک چالش موقتی است یا کرونا موجب ایجاد تغییرات سیستماتیک بر روابط بینالمل خواهد شد؟ موضوع محوری بخش دوم نیز بررسی آخرین تحولات منطقه خاورمیانه با تمرکز بر چین، افغانستان و شبه قاره و همچنین فرصت ها و چالش های پیش رو جهت همکاریهای متقابل بود.
مهمترین مباحث مطرح شده در این نشست، بدین شرح بودند:
روابط ایران و هند همواره دوستانه بوده و دو طرف هیچگاه یکدیگر را به عنوان تهدید ندانسته اند و نگاه مقامات دو کشور به روابط همواره راهبردی بوده است. بعد فرهنگی ـ تاریخی که ریشه در هزاران سال تعاملات مردمی دارد، موجب ایجاد مشترکات فرهنگی و حتی زبانی بین دو کشور شده است. ضروری است روابط اقتصادی نیز از سطح فعلی به سطوح بالاتری ارتقا یابد. همچنین، دو طرف بر گسترش و تعمیق روابط در همه سطوح تاکید نمودند. توسعه بندر چابهار، برای دو کشور اهمیت راهبردی دارد چرا که از یک طرف کریدور شمال ـ جنوب ایران را تکمیل میکند و از طرف دیگر، نزدیکترین مسیر دسترسی هند به افغانستان، آسیای مرکزی و قفقاز را فراهم می آورد. تکمیل این پروژه و سرعت بخشی به انجام آن از سوی هند برای ایجاد جهش در روابط دوجانبه بسیار موثر خواهد بود. مسائل ژئوپلیتیک همواره در روابط ایران و هند مولفه ای اساسی بوده و توسعه بندر چابهار در چارچوب همکاریهای ژئوپلیتیک است. در مقابل، کندی بیش از این در انجام این پروژه می‌تواند اثرات منفی دامنه داری داشته باشد. مبارزه با تروریسم، تبادلات انرژی و همکاریهای اقتصادی از دیگر زمینه های افزایش روابط است. مشکل اصلی در عدم گسترش روابط دوجانبه، خلا یک سند و نقشه راه همکاری های جامع، فراتر از سند 2003 دهلو نو می باشد. در مقابله با پاندمی‌کرونا علاوه بر لزوم همکاریهای دوجانبه و بینالمللی، ارتباط بخشهای مختلف دو کشور اعم از دولتی و خصوصی به ویژه وزارتخانه های بهداشت و سلامت آنها ضروی است.
افزایش روابط ایران و هند نه تنها برای منطقه بلکه برای کل جهان مثبت است. هند در حال پی ریزی سیاستهای راهبردی جدید با تمام قدرتها و بازیگران بین المللی است و درصدد است خود را با شرایط جدید جهانی تطبیق دهد. نباید اجازه داد روابط ایران و هند تحت تاثیر روابط آنها با طرف های ثالث نظیر آمریکا، چین، اسراییل و پاکستان باشد. قدرتگیری مجدد طالبان در افغانستان مایه نگرانی می‌باشد. پیشبرد فرآیند صلح با مدل آمریکایی آن روش درستی برای ایجاد صلح فراگیر نیست. عدم همکاری ایران و هند در افغانستان زمینه را برای نقش آفرینی برخی کنشگران غیرمسئول فراهم نموده است. رقابت هند و چین در منطقه از منظر توسعه اقتصادی، مثبت می‌باشد و از نظر رقابت تسلیحاتی اثرات راهبردی منفی خواهد داشت. هند نگران تبدیل شدن چین به یک هژمون است اما در عین حال درحال پیگیری سیاست تعامل سازنده با چین است و قصد دارد اختلافات خود را با آن از طریق صلح آمیز حل و فصل نماید. به رغم نگاه هند به موضوع کشمیر به عنوان امری داخلی، ایران آن را مساله ای می داند که دارای وجوه منطقه ای و بین المللی می‌باشد.