میزگرد مجازی ایران و ترکیه با عنوان «ایران، ترکیه و جهان تحت تاثیر پاندمیکرونا» در تاریخ 12 خرداد 1399 به میزبانی مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی برگزار شد. سخنرانان این میزگرد مجازی شامل آقایان سیدمحمد کاظم سجادپور رییس مرکز مطالعات، سعید خطیب زاده معاون پژوهشی و مطالعاتی مرکز مطالعات، کیهان برزگر رییس پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه و استاد دانشگاه، رضا قلیچ خان رییس اداره ترکیه در وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، غلامعلی خوشرو نماینده دائم سابق ایران در سازمان ملل متحد، سردار اردورماز استاد دانشگاه حسن کالیونچو، بایرام سینکایا استاد دانشگاه ییلدیریم بیازیت آنکارا، حسین باغچی رییس موسسه سیاست خارجی ترکیه و یاشار یاکیش وزیر امور خارجه سابق ترکیه بودند. سوالات میزگرد مزبور پیرامون بررسی مسائل دوجانبه، منطقه ای و بین المللی و جهان پساکرونا عبارت بودند از: 1) آیا پاندمیکرونا موجب تغییرات سیستماتیک در روابط بین الملل میشود یا جهان صرفا شاهد یک چالش کوتاه مدت است؟ ایران و ترکیه چگونه باید نسبت به این چالش واکنش نشان دهند؟ 2) سناریوهای محتمل برای همکاریهای دوجانبه چه خواهد بود؟ مهمترین فرصتها و چالشهای پیش روی دو کشور برای همکاری چیست؟ 3) ایران و ترکیه مسائل پیش روی خود در عراق، سوریه و به طورکلی، مسائل منطقه ای را چگونه حل و فصل خواهند کرد؟
مهم ترین مباحث مطرح شده در این نشست بدین شرح بودند:
پاندمیکرونا هنوز باعث تغییرات استراتژیک در جهان نشده، اما از منظر روانشناختی و فکری موجب تغییرات گستردهای شده است. جهانی شدن ترس مهمترین اثر پاندمیبر جهان بود و راهکار مقابله با آن مدیریت ترس و همکاریهای همه جانبه کشورها با یکدیگر است. توسعه دیپلماسی مجازی به عنوان اثر مثبت فراگیری کرونا میباشد.
ایران و ترکیه نقش بسیار کلیدی در منطقه از نظر ژئوپلتیکی و ژئواکونومیکی دارند. ایران دروازه ترکیه به شرق است و ترکیه دروازه ایران به غرب. ایران و ترکیه از ظرفیتهای بسیاری برای همکاری و تاثیرگذاری مشترک در منطقه برخوردار هستند. موضوعات فرهنگی، منافع مشترک اقتصادی، منافع مشترک امنیتی جزء زمینههای اصلی همکاری دو کشور به شمار می روند. دوران کرونا و پساکرونا میتواند فرصت خوبی برای همکاریها میان دو کشور در ابعاد منطقه ای و جهانی باشد.
نگرانی های ایران و ترکیه در رابطه با مسائل منطقه ای دارای اشتراکات و اختلافاتی است. مساله کردها جزء مسائلی است که دو کشور سعی کرده اند دیدگاههای خود را همگرا کنند، هرچند در رابطه با موضوع سوریه همچنان میبایست مراودات مهم ادامه یابد. برگزاری نشست های دوجانبه، مذاکرات در سطوح مختلف و توسعه همکاریهای مشترک راهگشا خواهد بود. ایران و ترکیه نه فقط در قبال بحران سوریه و مسائل منطقه ای بلکه در مورد موضوعات دیگر منطقه ای نظیر آسیای مرکزی و یا فرامنطقه ای مانند شمال آفریقا و آسیای شرقی نیز همکاریهای خود را میتوانند گسترش دهند.
دو کشور نباید اجازه اعمال هژمونی توسط قدرتهای فرامنطقه ای در رابطه با مسائل منطقه ای را بدهند چرا که خود قادرند با همکاری یکدیگر آنها را حل و فصل کنند. راه حل اصلی توسعه روابط در سطح استراتژیک، رفع نگرانیهای امنیتی ـ سیاسی دو کشور در زمینه مسائل منطقه ای است. روند آستانه نمونه موفقی از همکاری دو کشور بر اساس منافع مشترک است. به همین نحو، عراق از زمینه های بسیار خوبی برای همکاری های مشترک برخوردار است.