نشست برخط ایران و اندونزی با عنوان «وبینار هفتمین گفتگوی برنامه ریزی سیاسی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اندونزی با همکاری مرکز مطالعات سیاسی و بین ­المللی و آژانس تحلیل و توسعه سیاسی (PADA) روز سه شنبه مورخ 4 شهریور ماه 1399 برگزار شد. سخنرانان نشست مزبور شامل آقایان سیدمحمد کاظم سجادپور رییس مرکز مطالعات، سید مجید قافله باشی معاون پژوهشی و مطالعاتی مرکز مطالعات، محمد خوش­ هیکل آزاد سفیر جمهوری اسلامی ایران در اندونزی، علی اکبر نظری رییس اداره آ.سه.آن در وزارت امور خارجه، کیهان برزگر استاد روابط بین الملل دانشگاه، سیسوو پرامونو مدیرکل آژانس تحلیل و توسعه سیاسی وزارت امور خارجه اندونزی، جاتمیکو پراسیتو مدیر امور آسیای جنوبی و مرکزی وزارت امور خارجه اندونزی، پریادجی کاردار موقت اندونزی در تهران، پورنا سیتا نوگراها معاون اداره امور خاورمیانه، دری اپلیانتا دبیر دوم اداره همکاری‌های فرهنگی اجتماعی آ.سه.آن وزارت امور خارجه اندونزی، ارسان دبیر دوم اداره همکاری‌های بین منطقه ای آسیا و اقیانوسیه و آفریقا وزارت امور خارجه اندونزی و خانم دیه لستری اسمارانی، مدیر مرکز تحلیل و توسعه سیاسی منطقه آسیا ـ اقیانوسیه و آفریقا وزارت امور خارجه اندونزی بودند.  

بخش نخست میزگرد با محوریت بررسی جهان تحت کرونا و تأثیرات آن بر روابط بین الملل و سیاست خارجی دو کشور و بخش دوم میزگرد نیز با عنوان روابط دوجانبه و همکاری منطقه­ ای با تمرکز بر مناطق غرب و جنوب شرق آسیا، به پاسخگویی بدین سوالات اختصاص داشت: 1) جهان پساکرونا چگونه خواهد بود و چشم اندازهای آینده و سناریوهای احتمالی برای جهان چگونه است؟ 2) آیا این همه گیری تأثیر ساختاری بر روابط بین الملل دارد یا جهان فقط با یک چالش کوتاه مدت دیگر مواجه است؟ 3) آخرین تحولات مربوط به جنوب شرق آسیا و منطقه غرب آسیا چیست؟ 4) چالش های اصلی مقابله با موانع صلح و ثبات در منطقه خلیج فارس چیست؟ 5) رویکرد اقتصادی کشورهای عضو آ.سه.آن در آینده چیست؟

مهم ترین مباحث مطرح شده در این نشست بدین شرح بودند:

شیوع ویروس کووید 19 مهم­ترین چالشی است که بسیاری از دولت ـ ملت­ ها در شرایط فعلی با آن مواجه هستند. مشکلات ناشی از این بحران، منجر به بی ­ثباتی در حوزه ­های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی شده است که این امر بر شدت مسائل و مشکلات کشورها قبل از شیوع ویروس کرونا، افزوده است. شیوع این ویروس از نظر استراتژیک در کوتاه مدت تاثیر قابل توجهی بر نظام بین­ الملل نداشته است اما ممکن است در آینده شاهد تغییرات زئوپلتیکی در  بسیاری از مناطق باشیم.

جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اندونزی ضمن اینکه هفتادمین سالگرد از برقراری روابط دیپلماتیک  خود را سپری می­ کنند، به عنوان دو کشور مسلمان در بسیاری از موضوعات و بحران‌های بین المللی دارای منافع مشترک و نزدیک با یکدیگر هستند. در سطح دوجانبه، طی 70 سال گذشته دو کشور در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی، علمی و ... همکاری‌های گسترده ای را تجربه نموده اند و حاصل چنین روندی را در همکاری‌های بین المللی، حمایت های متقابل از یکدیگر در سازمان­ ها و مجامع بین المللی و همچنین موضوعات جهان اسلام می­ توان مشاهده نمود. جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اندونزی به عنوان دو کشور مهم و تاثیرگذار در جهان اسلام و عضو سازمان کنفرانس اسلامی و گروه دی 8، همواره در حل و فصل منازعات، تنش ها و کشمکش­ های کشورهای اسلامی‌با همکاری یکدیگر نقش مهمی را جهت مدیریت آنها ایفاء نموده ­اند و از روش های دیپلماتیک و همچنین راه حل های مسالمت آمیز جهت حل این بحران­ها گام برداشته­ اند.

ظهور مناطق و اهمیت منطقه گرایی پس از جنگ سرد، زمینه را برای همکاری‌های منطقه ای بین کشورها فراهم نموده است. جمهوری اسلامی ایران با استفاده از رویکرد چندجانبه گرایی منطقه ­ای و سیاست نگاه به شرق به دنبال تقویت روابط خود با کشورهای آسیایی است. کشورهای منطقه با درنظر گرفتن رویکرد مذکور قادر خواهند بود تا نه تنها نیازهای خود در حوزه­ های مربوط به انرژی، مواد معدنی، کالاهای صنعتی، بهداشت، سلامت و مانند اینها را تامین نمایند، بلکه با استفاده از این رویکرد می ­توانند مسائل و مشکلات منطقه ­ای و بین ­المللی نظیر تروریسم، یک جانبه گرایی و حقوق بشر را حل نمایند. وجود برخی از سازمان­های منطقه­ ای نظیر آ.سه.آن، اکو و مانند اینها همواره بر همکاری­ های منطقه ­ای دو کشور افزوده است.

ظهور آسیا تنها به معنای ظهور چین نمی ­باشد. بعد از جنگ تجاری بین چین و ایالات متحده آمریکا،  اکثر شرکت­ های آمریکایی از چین به دیگر کشورهای آسیایی نقل مکان کرده ­اند. نوع روابط چین و آمریکا و همچنین، شکل گیری رقابت ­های سیاسی، اقتصادی و نظامی‌بین دو قدرت باعث شده است تا آمریکا با تحت فشار قرار گرفتن در زمنینه ­های سیاسی و اقتصادی به دنبال مقابله با چین باشد و از این طریق، مانع کاهش قدرت خود در سطح جهانی شود. از آنجایی که نوع روابط دو کشور را می­توان به عنوان مهم­ترین متغیر تاثیرگذار در شکل­ گیری ساختار جدید جهانی در نظر گرفت، لذا تجزیه و تحلیل مناسب روابط و رقابت ­های دو قدرت بزرگ می­ تواند تاثیر مطلوب و مناسبی در روابط کشورها و نیز روابط منطقه­ ای داشته باشد. اقدامات اخیر آمریکا طی چند سال اخیر نظیر خروج غیرقانونی از برجام، اعمال تحریم و فشار حداکثری این کشور بر ایران و نیز تلاش برای تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران با مخالفت 13 عضو شورای امنیت که اندونزی ریاست آن را عهده دار بود، مواجه شد. اقدام اخیر کشورهای عضو شورای امنیت و همچنین جامعه جهانی را می ­توان به عنوان رویکرد منطقی بازیگران عرصه بین­ المللی  جهت حفظ توافقات بین­ المللی و حمایت از چندجانبه گرایی درنظر گرفت.