نشست مجازی ایران و چین با عنوان «ایران، چین و جهان تحت پاندمیکرونا» با همکاری مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی ایران و مرکز مطالعات بین المللی شانگهای، روز سه شنبه مورخ 7 مرداد 1399 به میزبانی مرکز مطالعات برگزار شد. سخنرانان نشست مزبور شامل آقایان سید محمد کاظم سجادپور رییس مرکز مطالعات، سعید خطیب زاده معاون پژوهشی و مطالعاتی، علی خوشرو سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل، مهدی فرازی کارشناس ارشد مرکز مطالعات، مجتبی روزبهانی سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در افغانستان و کارشناس ارشد مرکز مطالعات، کیهان برزگر رییس پژوهشکده مطالعات استراتژیک خاورمیانه و استاد دانشگاه، شن دونژیائو رییس مرکز مطالعات بین المللی شانگهای، سون دیژانگ استاد دانشگاه فودون چین، ژین لیانژیانگ، ژو شن و ژانگ جیان پژوهشگران ارشد موسسه مطالعات بین المللی چین بودند.
موضوع محوری بخش اول نشست، بررسی روابط دوجانبه و جهان تحت پاندمیکرونا و عواقب و پیامدهای آن و رویکرد آمریکا در مواجهه با کرونا بود و به پاسخگویی بدین سوالات اختصاص داشت: 1) جهان پسا کرونا به چه صورت خواهد بود؟ آیا جهان شاهد یک چالش موقتی است یا کرونا موجب ایجاد تغییرات سیستماتیک بر روابط بین المل خواهد شد؟ مواجهه منفعلانه آمریکا در مواجهه با این ویروس ناشی از چیست؟موضوع محوری بخش دوم نیز بررسی آخرین تحولات منطقه غرب و شرق آسیا با تمرکز بر خلیج فارس، افغانستان، دریای چین و هنگ کنگ و همچنین، فرصت ها و چالش های پیش روی، جهت همکاریهای متقابل بود.
مهمترین مباحثی که در این نشست مطرح شدند،بدین شرح میباشند:
ایران و چین به عنوان دو تمدن کهن در آسیا از هزاران سال قبل و در قالب جاده ابریشم روابط اقتصادی و فرهنگی خود را آغاز نمودند. امروزه نیز روابط دوجانبه ایران و چین در همه ابعاد دارای اهمیت بسیار زیادی برای طرفین است و اساس این روابط دستیابی به منافع مشترک است. هر دو کشور تمایل دارند تا روابط سازنده خود را در همه سطوح و زمینه ها افزایش دهند. همکاری ایران و چین در دوران کرونا و مبارزه با آن، نشان از عمق دوستی میان دولت و ملت دو کشور است. از مهمترین آثار کرونا در جهان میتوان به تقویت نژاد پرستی و پوپولیسم و تضعیف چندجانبه گرایی اشاره نمود. در عین حال برخی کشورها نظیر آمریکا که بدترین نوع مدیریت این ویروس را به نمایش گذاشتند به جای پذیرش ضعف خود، شروع به سرزنش سایر کشورها نظیر چین کردند تا ضعف عملکردی خود را پوشش دهند. دلیل اصلی تقابل فعلی آمریکا با چین و ایران نیز پیشرفت اقتصادی و تکنولوژیک چین و شکست سیاستهای آمریکا در خاورمیانه عنوان گردید. در شرایط فعلی بهترین راه مقابله با سیاست تحریم و تهدید آمریکا ابتدا تمرکز بر بهبود وضعیت اقتصادی و سپس، همکاریهای منطقه ای و بین المللی است. هر دو کشور ایران و چین دارای قدرت نرم، قدرت سخت و قدرت هوشمند هستند و می توانند در برابر سیاست های آمریکا از این ابزارها استفاده نمایند و تاثیر فشار آمریکا را به حداقل برسانند.
به دلیل نیاز چین به انرژی خلج فارس،بر اهمیت خاورمیانه و خلیج فارس روز به روز در سیاست خارجی چین افزوده می شود. بعد از انتشار بیانیه مشترک همکاری های راهبردی در سال 2016 بین ایران و چین فصل جدیدی از روابط آغاز گردید. تقویت همکاری های اقتصادی منطقه ای موجب ایجاد صلح و ثبات در منطقه خاورمیانه خواهد شد. از این رو، ابتکار جاده ابریشم برای ایران از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است چرا که موجب تقویت رابطه اقتصادی ایران با کشورهای همسایه و اتصال به دریای مدیترانه میشود.
در تحولات افغانستان، قدرت گیری مجدد طالبان مهمترین چالش فعلی این کشور محسوب میشود و مسیری که آمریکا درحال پیگیری است، در نهایت منجر به کنترل قدرت از سوی طالبان خواهد شد. البته خروج نیروهای آمریکایی از این کشور فرصتی است تا گروه های افغانی از جمله دولت مرکزی این کشور کنترل کشورشان را خود بدست گیرند و ایران و چین حمایت خود را از دولت مرکزی این کشور اعلام می دارند.تحرکات آمریکا در دریای چین به منظور ایجاد جبهه جدید برای مقابله با چین ارزیابی شد. چین آمادگی دارد تا اختلافات با فیلیپین در دریای جنوبی چین را از طرق مسالمت آمیز حل وفصل نماید.